Standaard glas bij het gebruik van hoge gebouwen en constructies is een groot probleem voor de natuurinclusiviteit. in deze opdracht moesten wij onderzoeken wat voor verschillende oplossingen er waren voor dit probleem
hierbij gingen we eerst onderzoeken wat voor beroepen hierbij horen:
Beroepen en Opleidingen
Stadsecoloog:
Een stadsecoloog is iemand die zich volop bezighoudt met mens, natuur en dier. Hij/zij is iemand die heeft leren werken met de kansen en beperkingen die een stad met zich meebrengt. Stadsecologie is namelijk een specialisatie vanuit de systeemecologie op het biotoop ‘stad’, of vanuit de landschapsecologie op het landschap ‘stad’. Deze richting wordt ook wel 'stadsecologie' genoemd. Stadsecologie is van belang voor de leefbaarheid en het welzijn van de mensen, natuur en dieren. Vaak zijn stadsecologen dan ook mensen met passie voor het vak en een missie om de natuur in de stad wenselijk mogelijk te maken.
Een stadsecoloog heeft vaak een opleiding gevolgd op het gebied van dieren en planten (Denk hierbij aan Biologie (WO) of Ecologie (HBO of WO). Een aantal verschillende universiteiten waar je deze opleidingen kan volgen zijn: -Groningen, Rijksuniversiteit Groningen -Utrecht, Universiteit Utrecht -Wageningen, Wageningen University & Research -Leiden, Universiteit Leiden -Amsterdam, Universiteit van Amsterdam -Amsterdam, Vrije Universiteit Amsterdam -Nijmegen, Radboud Universiteit
Stedenbouwkundige: Stedenbouwkunde is een beroep dat onderzoek doet naar wenselijke en mogelijke ontwikkelingen voor bestaande en nieuw in te richten gebieden zoals openbare parken.
Stedenbouwkunde is ook de studie van interactie tussen stad en omliggend landschap. Bij stedenbouwkunde wordt enerzijds uitgebreid aandacht besteed aan de technische en ruimtelijke mogelijkheden van een grondgebied, anderzijds wordt er duidelijk gekeken naar veranderende maatschappelijke wensen voor het grondgebruik. Een stedenbouwkundige is in staat door middel van onderzoek of ontwerp deze twee aspecten met elkaar in verband te brengen.
Een stedenbouwkundige heeft meestal een opleiding gevolgd op het gebied van stedenbouw of planologie. Als je stedenbouwkundige wilt worden moet je eerst een bacheloropleiding afronden, om vervolgens een aansluitende master stedenbouw te doen. Dit kan zowel met een havo- als vwo-diploma. Een paar universiteiten waar je deze opleiding kunt volgen zijn:
-Delft, TU Delft bouwkunde
-Eindhoven, TU Eindhoven
Landschapsarchitect: Landschapsarchitectuur is het ontwerpen, plannen en omvormen van de ruimtelijke indeling van een onbebouwd plangebied. Daartoe behoren alle buitenruimten, zoals parken, sportvelden, recreatieterreinen, openbare ruimten en tuinen en alle andere open ruimten in stedelijke en plattelandsgebieden. Bij kleinere objecten waarbij reliëf, bodem en grondgebruik niet of nauwelijks van belang zijn, zoals particuliere tuinen, plantsoenen en kleinere parken wordt vaak gesproken van tuinarchitectuur. Bij landschapsarchitectuur in de stad, waarbij meer een balans wordt gezocht tussen bebouwde en open ruimte wordt ook wel gesproken van 'planning van de open ruimte'. Bij tuin- en landschapsarchitectuur wordt getracht om op esthetisch-artistieke wijze en vanuit een natuurwetenschappelijke en technische grondslag de best mogelijke vormgeving te vinden voor de verschillende landgebruiksvormen waarbij ecologie en de sociale leefomgeving centraal staan. Het vormt daarbij een onderdeel van de ruimtelijke ordening. In het planvormingsproces werkt de tuin- en landschapsarchitect samen met onder andere planologen en stedenbouwkundigen. Er is in Nederland maar een beperkt aantal opleidingen tot Landschapsarchitect te volgen, en alleen een Universitaire Master geeft recht op het dragen van de Architectentitel. Met een HBO diploma of BSc in Landschapsarchitectuur of Bouwkunde kun je de benodigde Master volgen bij: -Technische Universiteit Delft -Wageningen University & Research -Van Hall Larenstein -Academie van Bouwkunst Amsterdam -HAS Hogeschool
We moesten een eigen opdrachtgever vinden met een opdracht die wij moesten uitvoeren.
De opdracht:
De opdracht Hoe kan een gebouw met veel grote raampartijen natuur-inclusief en veilig zijn?
Omschrijving opdrachtgever
Onze opdrachtgever is Maike Stiphout. Zij is werkzaam bij DS landschapsarchitecten aan de Van Ostadestraat 178 hs, 1072 TH Amsterdam. DS landschapsarchitecten is een bedrijf dat zich bezighoudt met de verschillende aspecten van landschapsarchitectuur. Dit bedrijf heeft meerdere projecten mogen doen waaronder de 'museumtuin' van het tropeninstituut en het station van Biesbosch.
De belangrijkste pijlers van hun ontwerpen zijn biodiversiteit, verankering en innovatie. Zij willen met hun ontwerpen landschappen creëren voor alles dat leeft.
DS landschapsarchitecten beschrijft zichzelf op Linkedin als volgt:
‘Landschap is de resultante van de interactie tussen natuur en cultuur. De ontwerpen van DS geven consequent de natuur een rol in het geheel, dat meer is dan alleen een aangenaam beeld. Het is habitat voor bijzondere diersoorten, zuivert het water binnen het project, is schakel in een netwerk, produceert zuurstof en vangt fijnstof. DS ontwerpt 'werkend landschap', landschap dat niet alleen een decor is maar ook onmisbare schakel in het systeem wil zijn. Er is een essentieel verschil tussen ontwerpen en vormgeven. Ontwerpen is het inventariseren van het landschap en opnieuw ordenen van de uitgangspunten voor de plek, waarna het zich vertaalt in ruimtelijk plan. Dit plan kan vervolgens worden vormgegeven. In deze fase is het van belang in welke stijl gewerkt wordt, tijdloos, trendy, recht op krom? Om zowel het ontwerpen als het vormgeven te beheersen is de teamsamenstelling van DS bewust multidisciplinair met naast landschapsarchitecten ook ecologen, architecten, industrieel vormgevers en groeningenieurs. Authenticiteit is een belangrijke pijler in het ontwerp. Het is de sterke of goed te duiden kwaliteit van de plek als gevolg van de interactie tussen natuur en cultuur. Authenticiteit is ook betekenisgeving, het gaat over de immateriële waarde die aan de plek toegedicht wordt. Het gaat over zoiets vaags als de sfeer van de plek die van waarde is. De kunst is voor deze pijler voldoende ontwerpruimte te houden in het ontwerp en de vormgeving heel lang uit te stellen.’
DS landschapsarchitecten werkt samen met andere bureaus aan diverse projecten waarbij hun visie duidelijk naar voren komt.
The butterfly effect – een ultralicht web over de weg
In het kader van de Design Challenge ‘Onze Energie Ons Landschap’ ontwikkelde het multidisciplinaire team van VenhoevenCS, DS landschapsarchitecten en Studio Solarix een verrassend voorstel waarin het opwekken van schone energie op een ingenieuze en mooie manier wordt gecombineerd met het herstellen van verbindingen in de natuur en het beperken van geluidshinder. Het ontwerp voor een ultralicht web over de snelweg is niet alleen ontworpen voor de challenge-locatie aan de A67 ter hoogte van de Strabrechtse heide, maar is wereldwijd toepasbaar boven infrastructuur. Dit voorstel versterkt lokale ecosystemen op kleine schaal en heeft tegelijkertijd impact op een grootschalige aanpak van klimaatverandering en biodiversiteitsverlies: het Butterfly Effect! Bekijk hier de video: https://vimeo.com/561782185
‘Het nadenken over duurzame energieopwekking in het landschap vraagt volgens ons om een nieuwe kijk op de wereld. We kijken niet alleen naar economische welvaart, maar naar een brede vorm van welvaart, waarin ook natuurlijke, menselijke, infrastructurele en sociale rijkdom meetellen. ‘ – Cecilia Gross – VenhoevenCS architecture+urbanism
Insecten als vertrekpunt voor het ontwerp VenhoevenCS, DS en Studio Solarix hebben hun gezamenlijke expertise, gedrevenheid en creativiteit ingezet om een hoopvol toekomstperspectief te verbeelden. Volgens hen is het voor de aanpak van klimaatverandering en biodiversiteitsverliesbelangrijk om natuur-inclusief te ontwerpen. Zij kozen de insecten als vertrekpunt voor hun ontwerp, want ‘alle kleine bee(s)tjes tellen mee’.
Deze kleine beestjes vormen een essentiële schakel in de natuur: 85% van ons voedsel is afhankelijk van bestuiving door insecten. Door ter hoogte van de boomtoppen een overspanning over de snelweg te bouwen waarover kleine beestjes veilig oversteken, kunnen belangrijke verbindingen in de natuur worden hersteld.
‘Een snelweg vormt een enorme barrière in insectenbiotopen, de insecten overleven de wervelingen niet. Vlinders en andere kleine beestjes durven bijvoorbeeld de snelweg pas over te steken als er een file staat.’ – Maike van Stiphout – DS landschapsarchitecten
‘Door deelname aan deze design challenge en de creatieve samenwerking is het belang van het behoud van biodiversiteit voor mij duidelijker geworden. Waar wij als bedrijf vooral bezig waren met duurzaamheid, esthetiek en circulariteit is daar nu biodiversiteit bij gekomen.’ – Reinier Bosch – Studio Solarix
Dubbel ruimtegebruik boven de weg
Het ‘web over de weg’ biedt tegelijkertijd een enorm oppervlak voor het opwekken van schone energie.
De lichte overspanning met honingraatstructuur kan worden gevuld met materialen die zonne-energie opwekken. Het ragfijne web is modulair ontworpen om te kunnen groeien en evolueren met technische innovaties. Door de ruimte boven de weg op deze manier dubbel
te gebruiken, gaat er minder landschap verloren aan het inrichten van velden vol zonnepanelen en daardoor biodiversiteitverlies.
Bomen als geluidsbuffer
De overspanning zorgt ervoor dat stikstof en fijnstof dichter bij de weg in de bodem terecht komen. Hierdoor verrijkt de grond langs de weg en kunnen hier bomen groeien. Een forse bosstrook vermindert het geluid in het achterliggende natuurgebied.
Esthetische ervaring
Mooie schaduwpatroon en variaties in kleuren en materialen zorgen voor een bijzondere ervaring tijdens het rijden.Het web kan uitgroeien tot een icoon voor de wijze waarop we met onze natuur willen omgaan.
Bron link: artikel in stedenbouw en architectuur
Hoe is de situatie nu bij de natuurinclusiviteit in gebouwen.
Situatieschets
Uit onderzoek van Portland Audubon blijkt dat er in de Verenigde Staten ongeveer 1 miljard vogels tegen ramen van huizen en flats vliegen, met een fataal eind. Verstedelijking of urbanisatie, de geleidelijke uitbreiding van intensief bewoonde gebieden. Volgens wwf heeft het gevolg van bevolkingsgroei en veranderingen in het levenspatroon van de bevolking een negatief effect op de natuur De toename van die verstedelijking, vergroot de kans op een botsing tussen vogels en ramen. Steeds meer vogels trekken naar deze dichtbevolkte gebieden, dit blijkt uit een onderzoek van het MUS Er zijn een aantal oorzaken bekend waarom vogels tegen glas aan vliegen. Zo kan er weerspiegeling optreden en weerspiegelt een raam de lucht of bomen. Daardoor denkt de vogel dat hij gewoon door kan vliegen. Ook zijn overstaande ramen gevaarlijk aangezien deze een gat vormen dat voor een vogel lijkt op een doorgang, zoals een doorgang tussen bomen. Veel glas is transparant, dat kan problemen veroorzaken voor vogels die ander zicht hebben dan wij, vogels kunnen diepte namelijk lastiger inschatten en hebben last van de reflecties die van het glas afkomen. Dit zijn de meest voorkomende problemen, maar er zijn nog een aantal andere. Glas waar vogels tegenaan vliegen wordt in de huidige tijd nog steeds te vaak gebruikt.
Programma van eisen
-De oplossing moet valbescherming leveren
-De oplossing moet niet storend zijn voor bewoners
-De oplossing moet natuur inclusief zijn
-De oplossing moet reëel zijn
Bronnen
Register of Commission Documents. (2005, 24 april). Europese comissie. Geraadpleegd op 14 oktober 2021, van https://ec.europa.eu/transparency/documents-register/detail?ref=COM(2005)171&lang=nl
Van Stiphout, M. (2017, 24 maart). Designing bird friendly buildings. Nextcity. Geraadpleegd op 27 oktober 2021, van https://nextcity.nl/designing-bird-friendly-buildings/
Wikipedia-bijdragers. (2021, 3 oktober). Vogels. Wikipedia. Geraadpleegd op 27 oktober 2021, van https://nl.wikipedia.org/wiki/Vogels
Werkwijze
Allereerst doen wij onderzoek naar het gebouw ‘De Valley’ van MVRDV en het gebouw van M3H in Wickevoort. Deze gebouwen beweren, ondanks veel glas en valbeveiliging, natuur inclusief te zijn. Dat gaan wij onderzoeken. Door te onderzoeken welke oplossingen in het gebouw verwerkt zijn, komen we op mogelijke oplossingen die al bestaan en bekijken wij welke van deze oplossingen we kunnen overnemen, aanpassen of misschien zelfs verwerpen.
Onderzoek naar het zicht van de vogel:
De vorm en grote van een vogeloog
Vogels hebben in verhouding met de lichaamsgrootte, grote ogen, hierdoor is hun gezichtsvermogen beter om bij snelle vluchten, snelle prooien, te kunnen vangen. De ogen van vogels lijken klein, omdat de ogen grotendeels zijn afgedekt door huid en veren, alleen de pupillen zijn zichtbaar. De grootte van het oog is bepalend voor het gezichtsvermogen van de vogel. Hoe groter het oog, hoe groter het beeld is dat op het netvlies geprojecteerd wordt. Vogels die voedsel zoeken in het donker hebben grotere ogen dan vogels die hun voedsel zoeken bij daglicht. Ook zijn vogelogen langwerpiger in vergelijking met het menselijke oog.
Het oog en zicht van vogels
De fovea Dat vogels een scherp gezichtsvermogen hebben is algemeen bekend. De meeste vogels hebben namelijk twee fovea’s, dit zijn plekken op het netvlies waar scherpte mee gezien wordt, de mens heeft maar één zo’n plek op het netvlies. Op deze plekken, fovea’s, komen geen bloedvaten voor, die zouden het scherpe zicht belemmeren. De lichtgevoelige cellen, die het licht opvangen, zitten op deze plekken dicht op elkaar.
Een aantal vogels met twee fovea’s zijn: kolibries, ijsvogels, zwaluwen en klauwieren. Ook zijn er vogels zonder fovea, zoals de kip. Een oog zonder fovea noemt men lineair fovea. Er zijn twee soorten fovea’s, het laterale- en de temporale fovea. Het laterale fovea is het ‘standaard fovea’ ook mensen hebben dit fovea, het zorgt voor monoculair zicht op korte afstand. Monoculair zicht is het gebied in het oog waar met één oog wordt waargenomen.
De temporale fovea is 45º naar voren gericht ten opzichte van de as van de kop. Dit fovea bestaat uit een sferische inzinking in het midden van de gele vlek die fungeert als een convexe lens (bolle lens) in een telelens. Hierdoor wordt de lengte van het oog vergroot zodat er hoge resoluties bereikt worden. Hoe hoger de resolutie, hoe scherper het waargenomen beeld is. De positie van de diepe fovea in het oog betekent ook dat roofvogels een bepaalde mate van binoculair zicht (met twee ogen) hebben, dit is nodig om de afstand te kunnen bepalen tot de bewegende prooi. Roofvogels die benaderd worden bewegen met hun hoofd als je dichterbij komt, dit is in gevangenschap waargenomen. Dit doen roofvogels om te kunnen wisselen tussen de twee beelden die binnenkomen uit de twee fovea’s. Het ene beeld is het laterale beeld om dichtbij te kunnen zien, het ander beeld van de temporale fovea is voor het beeld op grote afstand.
Kleurenspectrum
Mensen hebben drie soorten fotoreceptoren. Elke receptor heeft een andere kleur die hij kan waarnemen, bij mensen dus: Rood, groen, en blauw. Deze drie kleuren vormen het kleurenspectrum. Vogels beschikken over vier soorten receptoren, rood, groen, blauw en ultraviolet (UV). Niet alleen de hoeveelheid, maar ok de omvang van de receptoren is bij vogels groter. De receptoren van vogels bevatten een olieachtige stof waardoor ze nog meer kleuren kunnen waarnemen. Dat vogels UV kunnen zien is nog maar kort bekend. Nu weet men dat de meeste vogels UV kunnen waarnemen tot op zekere hoogte. Vogels gebruiken UV licht om voedsel en partners te zoeken. Sommige bessen weerkaatsen namelijk UV licht en torenvalken sporen muizen op door het UV licht op te vangen die de urinesporen van de muizen weerkaatst. Ook een deel van het verenkleed van bijvoorbeeld kolibries, spreeuwen, en blauwe bisschoppen weerkaatst UV licht.
Figuur 2 kleurenspectrum van mens en vogel
Onderzoek over de eigenschappen van glas:
Reflecties Van buitenaf gezien is transparant glas op gebouwen vaak sterk reflecterend. Bijna elk type architectonisch glas (onder de juiste omstandigheden: een raakpunt van licht zonder hindering) weerspiegelt de lucht, de wolken of een nabijgelegen leefgebied. De reflectie van de natuur is voor een vogel bekend en zeer aantrekkelijk. Wanneer vogels naar de gespiegelde habitat toe proberen te vliegen, raken ze het glas. De weerspiegeling van vegetatie is het gevaarlijkst, maar vogels proberen ook langs gebouwen in de weerspiegeling, of tussen gespiegelde doorgangen te vliegen. De reflectie van glas is dus een grote dreiging voor vogels.
Transparantie Veel vogels raken transparante ramen terwijl ze proberen naar potentiële zitplaatsen, planten, voedsel- of waterbronnen en andere achterliggende dingen te vliegen. Voorbeelden van glas waar ze dan tegenaan vliegen zijn: glazen "skywalks" die gebouwen met elkaar verbinden, glazen wanden rondom atria met veel beplanting, ramen die glazen hoeken vormen, glazen valbeveiliging en glazen balustrades. Door het grote zichtveld van vogels kunnen ze de kleine oneffenheden tussen glaspanelen niet goed filteren en zien ze dit als een geheel. Hierdoor ziet het er voor vogels simpelweg uit als lucht. Mensen kunnen wel de gleuf tussen twee glaspanelen zien en weten daarom vaak dat er een 'blokkade' in hun pad staat. Daarom is ook transparant glas gevaarlijk voor vogels.
Zwarte gaten effect Soms kan glas een diep zwarte reflectie afgeven. Dit effect vind plaats als licht enkel vanaf de onderzijde ten opzichten van de horizontale as valt en er een overhangend voorwerp boven het glas hangt dat al het licht van boven weerhoudt. Het glas kan er voor een vogel dan uitzien als een donkere passage. Omdat vogels vaak tussen kleine openingen door vliegen, om bijvoorbeeld nestplaatsen of voedingspunten te bereiken, of omdat ze tussen beplanting door vliegen, zijn ze geneigd door de geïmiteerde opening te vliegen om vervolgens tegen het glas aan te botsen. Ook dit is voor vogels een gevaarlijke eigenschap van glas.
Het probleem en eventuele oplossingen
Het probleem Uit verschillende onderzoeken blijkt dat bij de meeste gebouwen die drie of meer verdiepingen hebben doorgaans voldoende opvallen voor vogels, omdat ze contrasteren met de lucht. De meeste raamslachtoffers vallen dan ook onder die grens.
Als je 'The Valley' in Amsterdam-Zuid als voorbeeld neemt geldt dat niet. De contrastwerking wordt namelijk veroorzaakt door de solide muren tussen de glaspanelen in. Bij modernere gebouwen zoals The Valley zijn haast geen zichtbare muren tussen glas aanwezig. Hierdoor wordt er geen contrastwerking meer veroorzaakt, maar juist een grote reflectie van de overstaande lucht.
Niet alleen de reflectie is een probleem, maar ook de transparantie van het glas. The Valley maakt namelijk gebruik van veel verschillende soorten vegetatie om vogels aan te trekken, echter is dat zoals benoemd erg gevaarlijk als dit gepaard gaat met transparant glas. De vogel die het glas niet kan onderscheiden van de vrije lucht, zal de vegetatie achter het glas zien en ernaartoe willen vliegen, hierdoor zal hij dus tegen het glas aan botsen.
Ten slotte is er nog het zwarte gaten effect. The Valley heeft veel beplanting op en rondom het gebouw. Veel van deze beplanting is erg hoog en komt boven de ramen van de desbetreffende verdieping uit. Hierdoor wordt het zwarte gaten effect veroorzaakt, de bomen houden namelijk het licht van bovenaf tegen waardoor er enkel licht van onderaf komt en het dus doet lijken of er een doorgang is. Ook heeft The Valley een aantal overdekte glaspanelen die voor hetzelfde effect zorgen. Een vogel zal er vervolgens in proberen te vliegen, maar in werkelijkheid botst het met het glas.
Oplossingen
Wereldwijd wordt er veel onderzoek gedaan naar het aantal raamslachtoffers, de cijfers blijven echter beperkt omdat veel kleine vogels vrijwel direct terug de natuur in verdwijnen (ze worden opgegeten door andere dieren, of ontbinden). Wel is algemeen bekend dat er veel fatale botsingen tussen vogels en glas zijn. Dit blijkt uit onderzoeken van onder andere de vogelbescherming. Daarom wordt er veel onderzoek gedaan naar de effectiviteit van maatregelen om te voorkomen dat vogels tegen glas aan vliegen. Met name Canada en de Verenigde Staten doen daar onderzoek naar. Een aantal effectieve maatregelen zijn:
-raamstickers en raamtekeningen
-getint glas dat niet reflecteert
-Horren en roosters
-UV reflecterend glas
-Al deze voorbeelden maken gebruik van het visuele spectrum van een vogel. Zo creëren raamstickers en raamtekeningen een storing in het gezichtsveld van een vogel waardoor een vogel er niet naartoe zal vliegen. Wel moet het contrasteren met de kleur van het glas, vogels zijn namelijk erg goed in het filteren van contrasterende kleuren, maar niet goed in het filteren van vrij gelijke kleuren.
-Getint glas dat niet reflecteert is ook een goede oplossing, er mag echter geen zwarte tint gebruikt worden omdat dit een simulatie van het zwarte gaten effect creëert. De reden dat het glas niet moet reflecteren is het feit dat door de reflectie het voor een vogel doet lijken of de open lucht of het overstaande bos daar doorgaat, terwijl er in werkelijkheid glas staat. Door het getinte glas dat niet reflecteert en niet zwart is wordt er een solide barrière gecreëerd in het zicht van een vogel en zal de vogel er niet op af vliegen.
-Horren en roosters maken net als raamstickers en raamtekeningen gebruik van de verstoring die in een vogel zijn zicht wordt veroorzaakt. Voor een mens is een hor of rooster ook een goed optie aangezien het een geheel in het menselijk gezichtsveld vormt, waardoor het niet storend is in het zicht van mensen en eventuele insecten buiten houdt.
-UV reflecterend glas is bij uitstek de beste oplossing, hierbij wordt namelijk gebruik gemaakt van het verschil in het visuele kleurspectrum van vogels in vergelijking met mensen. Vogels zien UV licht namelijk als solide kleur. Mensen zien dit daarentegen voor transparant aan, het is dus niet fysiek zichtbaar. Hierdoor zal een vogel er niet op af vliegen aangezien hij weet dat hij daar niet doorheen kan. Voor mensen is er geen enkele hindering in het zicht en zal het eruit zien als standaard glas. Deze oplossing heeft dus het beste van beide werelden.
Bronnen
Lemmens, A. (z.d.). Hoe kijken vogels. Werkgroep Amerikaanse Sijzen. Geraadpleegd op 10 november 2021, van https://werkgroepamerikaansesijzen.com/hoe-kijken-vogels
Page, M. L. (z.d.). Vogels en andere dieren zien mogelijk kleuren waar wij ons niets bij kunnen voorstellen. New Scientist. Geraadpleegd op 20 oktober 2021, van https://www.newscientist.nl/nieuws/vogels-en-andere-dieren-zien-mogelijk-kleuren-waar-wij-ons-niets-bij-kunnen-voorstellen
Vogelgids. (z.d.). Vogelbescherming. Geraadpleegd op 2 november 2021, van https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids
Van Stiphout, M. (2017, 24 maart). Designing bird friendly buildings | nextcity.nl – platform for nature inclusive and biodiverse cities. Nextcity. Geraadpleegd op 25 september 2021, van https://nextcity.nl/designing-bird-friendly-buildings/
Wikipedia contributors. (2021, 22 oktober). Bird vision. Wikipedia. Geraadpleegd op 12 november 2021, van https://en.wikipedia.org/wiki/Bird_vision
Eindproduct:
Inleiding Het gebruik van ‘standaard glas’ in de bouw en bij constructies heeft een aantal negatieve effecten op de natuur en omgeving, de effecten zijn dusdanig schadelijk dat er een beter alternatief moet komen dat voor meer natuurinclusiviteit zorgt.
-Argument 1 Een voorbeeld van zo'n negatief effect is het feit dat er veel fatale ongevallen zijn met betrekking tot vogelbotsingen tussen vogels en ramen (zie figuur 1).
-(Figuur 1: het aantal vogelbotsingen per jaar in de Verenigde Staten alleen al. Bron: https://nycaudubon.org/our-work/conservation/project-safe-flight)
-(Figuur 2: een fractie van de gevonden kadavers tijdens het onderzoek. Bron: https://nycaudubon.org/our-work/conservation/project-safe-flight)
Onderbouwing De reden dat vogels met glas botsen heeft te maken met de eigenschappen van het glas. Namelijk de reflectie, transparantie en het ontstaan van het zwarte gaten effect. (Voor uitgebreidere uitleg verwijs ik u graag door naar het vooronderzoek: Vooronderzoek Periode 1)
Toevoeging Er moet rekening mee worden gehouden dat het bepalen van het aantal sterfgevallen erg lastig is aangezien veel kadavers van vogels worden benuttigd als voeding door andere roofdieren of simpelweg afbreken. De cijfers van het aantal sterfgevallen die dus uit verscheidene onderzoeken blijken zijn in realiteit vaak hoger.
(Figuur 3: een voorbeeld waarin een vogel het kadaver van een andere vogel benuttigd. Bron: https://fullhdwall.com/seagull-bird-picture.html)
Argument 2 Door het hoge aantal sterfgevallen van vogels door botsingen tegen ramen verdwijnt er in een dichtbebouwd gebied de balans in een ecosysteem. Onderbouwing Vogels hebben namelijk veel ecologische waarde en zijn belangrijke elementen in natuurlijke systemen. Vogels verstrekken onder andere bestrijding tegen insecten en knaagdieren. Op het moment dat de vogelpopulatie dus mindert door de sterfgevallen neemt het aantal insecten en knaagdieren toe.
Bron van deze afbeelding? Jullie zelf of wetenschappelijke bron?
(Figuur 4: een weergave van de toename in insecten en knaagdieren op het moment dat de vogelpopulatie afneemt.)
Aanvullend argument Niet alleen zorgt het verdwijnen van vogels voor onevenwichtigheid in het dierenrijk, maar ook in het plantenrijk.
Onderbouwing Vogels zijn immers voor een groot deel verantwoordelijk voor de verspreiding van zaden en de bestuiving van planten. Zaden en stuifmeelkorrels komen namelijk vast te zitten tussen de veren van vogels en worden zo van plek naar plek meegenomen (zie figuur 5). De afname van vogels in een gebied resulteert daardoor uiteindelijk in een afname aan diversiteit aan planten. (Wordt vervolgd op de volgende pagina.)
Ongeveer 5% van de planten die mensen wereldwijd gebruiken voor voedsel of medicijnen wordt bestoven door vogels. Als die vogels verdwijnen, verdwijnen met hen de planten waarvan wij deels afhankelijk zijn (bron: https://www.vogelbescherming.nl/actueel/bericht/).
(Figuur 5: pollen die vast zijn komen te zitten tussen de veren van een vogel. Bron: https://www.researchgate.net/figure/Pollen)
Toevoeging Voor gebouwen zoals 'The Valley' die veel beplanting in zich opnemen is het nadeel extra groot. De planten krijgen namelijk zowel met de toenemende insecten en knaagdieren te maken, als de mindering in biodiversiteit, waardoor de planten minder sterk zullen zijn aangezien er geen weerstand opgebouwd wordt (bron: https://www.wur.nl/Biodiversiteit-longread.htm).
Argument 3 Het gebruik van standaard glas in de bouw en in constructies heeft niet alleen nadelen voor planten en dieren, maar ook voor mensen. Onderbouwing Eén van die nadelen voor mensen is het feit dat standaard glas UV-straling doorlaat. Uit vele onderzoeken blijkt namelijk dat de UV-straling op lang termijn erg schadelijk is voor de huid van een mens. Omdat standaard glas deze eigenschap heeft worden mensen dus langdurig blootgesteld aan deze straling (zie figuur 6). Het uiteindelijke effect van deze blootstelling is de versnelling van het verouderingsproces van de huid en in sommige gevallen zelfs huidkanker (bron: https://www.2020mag.com/ce/the-pane-of-indoor-uv-F6903).
(Figuur 6: de hoeveelheid Uv-straling die op een dag wordt doorgelaten. Bron: https://www.wearshade.com/articles/uv-radiation-through-windows)
(Figuur 7: Eén van de vele voorbeelden van langdurige blootstelling aan UV-straling. Bron: https://www.gva.be/cnt/aid1184775)
Het alternatief Er zijn een aantal alternatieven voor standaard glas, echter zijn de meeste alternatieven zeer onpraktisch, of slechts de oplossing voor één van de problemen. Er is maar één alternatief dat zowel praktisch is in gebruik, als de oplossing voor alle eerdergenoemde problemen, namelijk, UV-glas.
Onderbouwing De reden dat UV-glas de oplossing voor de eerdergenoemde problemen is, heeft te maken met de manier waarop UV-glas in elkaar zit. UV-glas maakt gebruik van een aangebrachte coating waarin UV-straling is opgeslagen (zie figuur 8). Aangezien vogels het vermogen hebben om UV-straling te zien (zie vooronderzoek Periode 1), zal het aantal fatale botsingen sterk afnemen. Hierdoor zullen de eerdergenoemde gevolgen van mindering in de vogelpopulatie automatisch worden tegengegaan.
Ook de schadelijke UV-straling zal niet doordringen. Dit komt namelijk omdat de UV-straling van de zon zal weerkaatsen op de aangebrachte coating. Hiermee wordt dus voorkomen dat mensen op de lange termijn binnenshuis schade aan de huid oplopen.
(Figuur 8: schematische weergave van UV-glas Bron: https://tru-vue.com/products/)
Extra voordelen Boven op de zojuist benoemde voordelen ontstaan er door de weerkaatsing van de UV-straling zelfs nog twee extra voordelen. De weerkaatsende UV-straling kan namelijk worden opgevangen door planten in de omgeving, wat in de meeste gevallen een positief effect heeft op de planten aangezien de kwaliteit van de planten daardoor sterk toeneemt. Wel moet er rekening mee worden gehouden dat te veel UV-straling ook weer niet goed is voor een planten, omdat er dan niet genoeg fotosynthese op kan treden waardoor de planten uiteindelijk kunnen afsterven.
Het tweede voordeel is dat je de weerkaatste UV-straling op kunt vangen met zonnepanelen en daaruit meer energie kunt halen.
Het enige nadeel Jammer genoeg is er toch één nadeel aan UV-glas. Het prijskaartje. In vergelijking met standaard glas ligt de prijs van UV-glas vele malen hoger, maar in verhouding met de voordelen die het met zich meebrengt, is dat het zeker waard.
(deze constatering is gebaseerd op prijzen voor het 'gewone' consument, mogelijk wijken de prijzen voor grootinkoop sterk af.)
Opmerking UV-glas belemmert niet de wijze waarop normaal licht binnenkomt, het weerkaatst dan ook echt alleen de UV-straling. Ook zijn er meerdere soorten UV-glas, in figuur 8 wordt de meest simpele en goedkope vorm weergegeven, maar er zijn ook varianten waarbij extra lagen zijn toegevoegd om het zicht te optimaliseren.
conclusie:
Het gebruik van ‘uv glas’ in de bouw en bij constructies heeft veel positieve effecten op de natuur en omgeving, de effecten zijn dusdanig goed dat standaard glas zou moeten worden verboden/ontmoedigt of uv glas gesubsidieerd